Prawdopodobieństwo pozytywnego wyroku w sądzie kościelnym

Prawdopodobieństwo pozytywnego wyroku w sądzie kościelnym Prawdopodobieństwo pozytywnego wyroku w sądzie kościelnym

Unieważnienie małżeństwa kościelnego nie dotyczy tylko osób znanych. Jak pokazują statystyki, nawet 75% wniesionych spraw kończy się pozytywnym wyrokiem.

Dane przeczą zatem powszechnej opinii, że rozwód kościelny jest możliwy wyłącznie dla osób bogatych i znanych, czyli celebrytów. Przykładowo - w 2017 roku w Polsce zostało złożonych aż 4300 spraw w sądach kościelnych.

Pandemia w 2020 roku nieco zachwiała decyzjami wśród polskich rodzin, jednakże 3166 spraw nie oznacza malejącego zainteresowania procesami o nieważność małżeństwa kościelnego. Wręcz przeciwnie.

Coraz większa świadomość istnienia nieważności małżeństwa

Coraz więcej osób jest świadomych możliwości wniesienia skargi i przeprowadzenia procesu w sądzie kościelnym. Praktycznie wszystkie ważne informacje można znaleźć w sieci, upewniając się, jakie argumenty są brane pod uwagę, aby pozew był skuteczny.

W ostatnich latach decyzje o stwierdzeniu nieważności małżeństwa ustabilizowały się na poziomie 69-75%. Jeszcze w 1989 roku wskaźnik ten oscylował na 64%, jednakże teraz - np.  w 2016 roku było to 75% spraw pozytywnych, a w 2020 roku 69%, czyli ponad 2500 procesów.

Czytaj dalej
  1294 odsłon
  0 komentarze

Czy stres pourazowy może mieć wpływ na ważność małżeństwa?

Czy stres pourazowy może mieć wpływ na ważność małżeństwa? Czy stres pourazowy może mieć wpływ na ważność małżeństwa?

Na ewentualne stwierdzenie nieważności małżeństwa wpływ mogą mieć rozmaite powody. Czy do tej grupy zaliczają się osoby z zespołem stresu pourazowego?

Jakie są główne przyczyny stresu?

Główne przyczyny stresu to poczucie braku kontroli nad własnym życiem, przytłoczenie, nadmiar obowiązków i poczucie, że nie jest się wystarczająco dobrym. Inne przyczyny stresu mogą obejmować: problemy finansowe, zdrowotne, problemy w związkach i problemy związane z pracą.

Istnieje wiele różnych przyczyn stresu. Niektóre z najczęstszych przyczyn stresu są związane z pracą, np. zbyt duża ilość pracy, poczucie przytłoczenia lub niedoceniania w pracy. Powszechnym źródłem stresu są także problemy finansowe, takie jak brak pieniędzy na pokrycie wydatków lub zapłacenie rachunków. Problemy w związkach, takie jak kłótnie z partnerem lub poczucie, że nie otrzymuje się od niego potrzebnego wsparcia, to kolejne poważne źródło stresu. Problemy zdrowotne, takie jak poważna choroba lub przewlekły ból, również mogą być poważnym źródłem stresu. Inne częste przyczyny stresu to poważne zmiany życiowe, takie jak przeprowadzka, ślub czy urodzenie dziecka, a także czynniki środowiskowe, takie jak hałas czy zanieczyszczenie środowiska.

Jakie są skutki stresu dla ciała i umysłu?

Skutki stresu mogą być zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Pod względem fizycznym stres może prowadzić do zwiększenia częstości akcji serca, ciśnienia krwi i napięcia mięśni. Może także prowadzić do zmian w układzie trawiennym i zaburzenia rytmu snu. Z psychologicznego punktu widzenia stres może prowadzić do uczucia niepokoju, drażliwości i depresji. Może także prowadzić do problemów z koncentracją i pamięcią.

Istnieją zarówno fizyczne, jak i psychiczne skutki stresu. Fizyczne skutki stresu to reakcja organizmu na czynnik stresujący. Reakcja organizmu na stres znana jest także jako reakcja "walcz lub uciekaj". Reakcja "walcz lub uciekaj" to sposób organizmu na obronę przed szkodą.

Czytaj dalej
  1109 odsłon
  0 komentarze

Małżeństwo – sakrament czy umowa?

Małżeństwo – sakrament czy umowa? Małżeństwo – sakrament czy umowa?

Zgodnie z przyjętymi normami prawnymi, małżeństwo jest nie tylko swego rodzaju umową zwieraną przez nupturientów, ale i sakramentem. Kościół Katolicki wyróżnia 7 sakramentów, gdzie jednym z nich jest właśnie matrimonium czyli małżeństwo. W niniejszym artykule postaramy się państwu przedstawić, że jest to szczególny (wśród wszystkich występujących) sakrament.

Małżeństwo jako sakrament

Samo małżeństwo jest określane jako związek mężczyzny i kobiety, który bywa porównywany do umowy. W umowie tej nupturienci podejmują się wspólnego życia wypełniając jednocześnie istotne prawa i obowiązki. Na uwzględnienie zasługuje fakt, iż związek małżeński jest sakramentem, który definiuje się jako widzialny znak niewidzialnej łaski. Istotne jest to, że łaska jest niewidzialna, ale odczuwalna tzn. dotyka w pewnym sensie małżonków i oddziałuje na ich dalsze życie. W Kościele Katolickim małżeństwo to jedyny sakrament, który można udzielić sobie nawzajem, prezbiter jedynie błogosławi małżeństwo zawarte przez małżonków. Potwierdzają to słowa prezbitera „Co

Bóg złączył człowiek niech nie rozdziela. Małżeństwo przez Was zawarte ja, powagą Kościoła Katolickiego, potwierdzam i błogosławię, w imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego”. Wskazany fakt podkreśla istotną wyjątkowość sakramentu małżeństwa.

Przez fakt, że małżeństwo jest sakramentem nie można go rozwiązać (poza pewnymi wyjątkami). Dla przykładu w kościele prawosławnym małżeństwo nie jest sakramentem, w związku z czym można dokonać tam rozwodu, który nazywa się zdjęciem błogosławieństwa.



Źródło def. Małżeństwa o. Marek Ławreszuk „Sakrament Małżeństwa” – Białystok 2014, s. 5.

  1044 odsłon
  0 komentarze

Porozumienie stron w procesie kościelnym

Porozumienie stron w procesie kościelnym Porozumienie stron w procesie kościelnym

Każdy wyrok w sądzie kościelnym, odnoszący się do nieważności małżeństwa, musi zapaść w sposób obiektywny, na podstawie faktów. W procesie może jednak wystąpić specjalna forma porozumienia między stronami.

W pierwszej myśli porozumienie oznacza jakąkolwiek współpracę, w celu osiągnięcia consensusu, czy też pożądanego rezultatu danej sprawy. W tym podstawowym znaczeniu mamy zatem wykluczenie terminologii, bowiem w procesie kościelnym taka sytuacja nie może wystąpić, strony nie mogą się ot tak "dogadać" w kwestii pozytywnego wyroku, czyli celowego uzyskania nieważności małżeństwa. Jeśli do tego by doszło, to decyzja Sądu Kościelnego automatycznie jest nieważna. Porozumienie nie zostaje jednak całkowicie wyeliminowane ze sprawy.

Porozumienie w tytule nieważności małżeństwa

Zgoda pomiędzy stronami może zostać uwzględniona w zaproponowanym tytule nieważności ślubu kościelnego, na bazie którego ma zostać przeprowadzony proces. Czasami jest to o tyle istotne, że w tytułach można wskazać na "winnego" takiego stanu rzeczy, czyli np. wykluczenia lub symulacji jednej ze stron. Oczywiście przyznanie się do "winy" w wielu przypadkach jest na pewno trudne i bolesne, zwłaszcza gdy proponuje to druga strona, natomiast jest większe prawdopodobieństwo skutecznego zaproponowania świadków z kręgu przeciwnej strony, jeżeli takowi występują - taka sytuacja uwiarygadnia stronę podczas wskazywania dowodów, mogących mieć istotne znaczenie przy końcowej decyzji sądu. Tutaj warto również odnotować fakt, iż forma owego porozumienia i zaakceptowania proponowanego tytułu nieważności jest obecny głównie z poziomu procesu skróconego.

Porozumienie zgodne ze stanem rzeczy

Prawo kanoniczne nie uznaje porozumienia między dwiema stronami, chcącymi uzyskać nieważność ślubu bez poparcia tego faktami i prawdziwymi dowodami. Forma porozumienia może być zatem wdrożona na podstawie istniejącego prawa kościelnego, zgodnie ze stanem rzeczy, a więc dotyczącego tytułu nieważności. Zgoda uwalnia możliwość przeprowadzenia procesu w trybie skróconym i zainteresowani mają także łatwiejszy dostęp do środków dowodowych.

  868 odsłon
  0 komentarze

Czy lekomania może doprowadzić do stwierdzenia nieważności małżeństwa?

Czy lekomania może doprowadzić do stwierdzenia nieważności małżeństwa? Czy lekomania może doprowadzić do stwierdzenia nieważności małżeństwa?

Narkomania i alkoholizm mogą zostać uznane za przyczynę niewywiązywania się z obowiązków małżeńskich. Czy lekomania to problem, który również zalicza się do tej grupy, prowadzącej do nieważności małżeństwa?

Lekomania - charakterystyka problemu

Lekomania niewątpliwie jest kłopotem - to nadużywanie wszelkich środków medycznych i lekarstw, które pierwotnie mają swoje cele i zastosowania, ale nie w tych konkretnych przypadkach. Lekomani stosują leki w ilościach znacznie przekraczających dozwolone limity, bezpieczne dla zdrowia. Mówimy zarówno o środkach przeciwbólowych, pobudzających, jak i nasennych. Uzależniony, w przypadku nie zażycia medykamentów, odczuwa np. ból, rozdrażnienie, strach, czy też nie może zasnąć. Tylko lekarstwa w coraz większych proporcjach są w stanie ograniczyć dyskomfort.

Oczywiście nadużywanie leków prowadzi do permanentnego nałogu i zaburzeń na każdym kroku życia, prowadząc do sukcesywnego zwiększania "dawek". Ten rodzaj uzależnień jest tożsamy chociażby z narkomanią i także powoduje zaburzenia na stopie umysłowej, jak i emocjonalnej.

Lekomanię można podzielić na dwie grupy. W jednej z nich są osoby, które są przyzwyczajone do zażywania różnych środków leczniczych, przez co po jakimś czasie się uzależniają. Do drugiej grupy trafiają przypadki osób, które celowo spożywają leki, nierzadko mające też podłoże narkotyczne, aby wpaść np. w stan euforii. Takie zachowania mogą wywoływać środki uspokajające i nasenne.

Lekomania i stwierdzenie nieważności małżeństwa

Osoby uzależnione od leków bardzo często dosięgają w następstwie tego również spore zmiany w psychice. Prowadzi to do problemów w podejmowaniu dojrzałych, samodzielnych decyzji, brakuje w nich przekonania. Lekomani nie zdają sobie też z powagi sytuacji, jaką jest małżeństwo i obowiązki wynikające z sakramentu. W czynnościach dominuje strach lub lekceważenie, co nie pomaga w budowaniu rodziny i poprawnych relacji ze współmałżonkiem.

Czytaj dalej
  854 odsłon
  0 komentarze

Rola Trybunału Roty Rzymskiej w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Rola Trybunału Roty Rzymskiej w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa Rola Trybunału Roty Rzymskiej w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Rota Rzymska, czyli najwyższy trybunał Stolicy Apostolskiej jest (w dużym skrócie) odpowiednikiem Sądu Najwyższego. Znaczenie Roty Rzymskiej w tzw. „rozwodach kościelnych” jest istotne, ponieważ stanowi ostatni środek odwoławczy w procesach kościelnych.

Rota Rzymska to trybunał powoływany przez Papieża, który funkcjonuje nieprzerwanie od XIV wieku, oczywiście z pewnymi zmianami. Rota to Trybunał kolegialny, składający się z Audytorów powoływanych przez Papieża, na czele którego stoi Dziekan. Z punktu widzenia procesu o unieważnienie małżeństwa Rota pełni wiele zasadniczych funkcji, przybliżenie tej instytucji będzie możliwe, kiedy skupimy się na dwóch.

Rola Trybunału Roty Rzymskiej

Pierwszą funkcją Roty Rzymskiej jest rozpatrywanie spraw apelacyjnych. W sytuacji gdy wyczerpiemy wszystkie możliwe środki odwoławcze w naszej sprawie, możemy poprosić o przekazanie naszej sprawy pod osąd Roty. Jak wspomina Dziekan Roty Rzymskiej w jednym ze swoich sprawozdań, liczba spraw małżeńskich w latach 1992-2002 wzrosła prawie dziesięciokrotnie! Pokazuje to istotne znaczenie Roty Rzymskiej jako (de facto) ostatecznego środka odwoławczego. W związku z tym, jeżeli otrzymamy negatywny wyrok w I oraz II instancji nie należy się poddawać, ponieważ zawsze możemy skorzystać z możliwości przesłania sprawy do Rzymu.

Drugą funkcją, którą chcielibyśmy przybliżyć jest orzecznictwo Roty Rzymskiej, które ma bezpośredni wpływ na wyrokowanie sądów niższych instancji. Zgodnie z prawem kanonicznym w sytuacji, gdy nie mamy odpowiedniego przepisu, należy opierać się na orzecznictwie Roty. W praktyce, analizując dany stan faktyczny warto spojrzeć na wyroki, które w podobnych sprawach wydała Rota Rzymska, dzięki temu możemy lepiej uargumentować swoje stanowisko, które przedstawiamy sądowi niższej instancji. Co do zasady linia orzecznicza sądów niższej instancji powinna być zgodna z orzecznictwem Roty Rzymskiej.

  3199 odsłon
  0 komentarze

Czy stwardnienie rozsiane może być przyczyną do nieważności małżeństwa?

Czy stwardnienie rozsiane może być przyczyną do nieważności małżeństwa? Czy stwardnienie rozsiane może być przyczyną do nieważności małżeństwa?

Brak odpowiednich relacji małżeńskich może być efektem różnych schorzeń, bądź problemów. Czy stwardnienie rozsiane także można uznać za powód nieważności małżeństwa?

Stwardnienie rozsiane to choroba wpływająca na kwestie fizjologiczne oraz psychiczne. Jest schorzeniem neurologicznym centralnego układu nerwowego, a więc uderzającym w komórki nerwowe człowieka, przez co osoba chora ma kłopot m.in. z czynnościami poznawczymi oraz emocjonalnymi, objawiającymi się chociażby utratą pamięci, jak i zaburzeniami w logicznym, konstruktywnym myśleniu. W związku tym następują komplikacje z podejmowaniem decyzji. W innych przypadkach może występować także depresja, czy też chwiejność emocjonalna.

Stwardnienie rozsiane zaburza małżeńskie relacje

Stwardnienie rozsiane jest poważnym zagrożeniem dla współżycia małżeńskiego i budowania poprawnych relacji z drugą osobą, wzajemnego wsparcia, pomocy itp. Powyżej wspomniane kwestie zwiększają ryzyko niezdolności do podjęcia istotnym obowiązków małżeńskich, w tym budowania rodziny, pozytywnych kontaktów z partnerem/partnerką i dziećmi. Wprawdzie ten typ problemów nie występuje często w procesach kościelnych o stwierdzenie nieważności małżeństwa, to jednak może być brany pod uwagę.

Podobnie jak w innych przypadkach dotyczących braku spełnienia istotnych obowiązków małżeńskich - stwardnienie rozsiane, jako przyczyna, powinna być zauważalna już w momencie zawierania ślubu. Dowody w tej kwestii muszą dotyczyć właśnie tego okresu, aby skutecznie móc przeprowadzić proces o stwierdzenie nieważności. Trzeba zauważyć, iż choroba SM nie ujawnia się od razu, tylko jest to proces długotrwały, złożony.

  651 odsłon
  0 komentarze

Rola biegłego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Rola biegłego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa Rola biegłego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Jaka jest rola biegłego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa? Wbrew pozorom instytucja biegłego sądowego nie jest stricte związana z sądownictwem cywilnym.

Praktyka pokazuje, iż udział specjalisty w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa stał się jego nieodzownym elementem.

Kim jest biegły w sądownictwie kościelny?

W sądownictwie Kościelnym podobnie jak i w tym cywilnym, biegłym jest osoba posiadająca specjalistyczną wiedzę w sprawach danego rodzaju, powoływana dekretem przez skład orzekający tj. przez sąd. Praktyka pokazuje, że biegłym jest zazwyczaj psycholog lub lekarz psychiatra, którego wiedza pomoże w uzyskaniu tzw. prawdy obiektywnej.


Czy zawsze trzeba powołać biegłego?

Prawodawca kościelny nakazuje sędziemu, powołanie biegłego gdy sprawa dotyczy następujących tytułów:

  • Niemocy płciowej tj. impotencji,
  • Braku zgody małżeńskiej, która jest spowodowana przez chorobę umysłową osoby zawierającej małżeństwo.

Instrukcja Dignitas connubi nakazuje powołanie biegłego gdy sprawa dotyczy:

Czytaj dalej
  1405 odsłon
  0 komentarze

Zaburzenia osobowości a nieważność małżeństwa

Zaburzenia osobowości a nieważność małżeństwa Zaburzenia osobowości a nieważność małżeństwa

Zachowanie i charaktery współmałżonków zawsze wpływają na ogólne relacje między sobą i otoczeniem. Czy zaburzenia osobowości mogą być decydujące w nieważności małżeństwa?

Osobowość człowieka ma istotny wpływ na to, czy będzie potrafił spełniać z góry ustalone obowiązki, jakie wynikają z małżeństwa z drugą osobą, nie mówiąc już oczywiście o samych, zwykłych stosunkach z partnerem. Problem z zaburzeniami osobowości jest jedną z najczęściej spotykanych przyczyn podczas procesów o nieważność ślubu.

Zaburzenia osobowości a nieważność małżeństwa

Każda osoba charakteryzuje się raczej stałym stosunkiem do wydarzeń, czynności i wszystkich spraw życia codziennego. W sposób stały, niezmieniony potrafi reagować na otoczenie i środowisko, w którym się porusza. Osobowość oraz charakter człowieka kierunkuje zachowania i relacje interpersonalne, dlatego istotny odchył od pewnych standardów może sugerować problemy z osobowością i mogą też wpłynąć na poprawne budowanie więzi małżeńskich.

Współmałżonek cierpiący na zaburzenia osobowości będzie miał kłopot z budową trwałej więzi uczuciowej i relacji z partnerem, a tym samym i ze spełnianiem obowiązków, na które zgadza się w związku z budową rodziny. Zaburzenia osobowości nie rzutują dobrze na zaspokajanie podstawowych potrzeb - od społecznych, poprzez psychiczne, kończąc na seksualnych. Charakteryzują się także brakiem poczucia winy, odpowiedzialności, czy też gwałtowną zmiennością w zaplanowanych celach oraz planach.

Zaburzenia osobowości są destrukcyjne tak na prawdę na całe otoczenie, bywają również motorem napędowym do przedmiotowego traktowania innych osób i w wielu przypadkach należą do antyspołecznych zachowań, niekoniecznie popartych wiarygodnymi powodami.

Czytaj dalej
  1732 odsłon
  0 komentarze

Stwierdzenie nieważności małżeństwa przez bezpłodność lub impotencję

Stwierdzenie nieważności małżeństwa przez bezpłodność lub impotencję Stwierdzenie nieważności małżeństwa przez bezpłodność lub impotencję

W prawie kanonicznym zgodne małżeństwo tworzą osoby, które są w stanie m.in. wychować potomstwo. Co się jednak dzieje, kiedy mamy impotencję lub bezpłodność?

Jednym z najważniejszych celów małżeństwa kościelnego jest zrodzenie potomstwa oraz wychowanie dzieci. Nie zawsze jednak może do tego dojść, np. z powodu impotencji, albo bezpłodności. Czy tego typu zjawiska są podstawą do orzeczenia nieważności małżeństwa kościelnego?

Bezpłodność a rozwód kościelny

Kan. 1084 par. 1 KPK mówi nam o tym, że niezgodność dokonania stosunku małżeńskiego uprzednia, bądź trwała, jest podstawą do stwierdzenia nieważności małżeństwa już z samej natury. Ślub kościelny jest bowiem potwierdzeniem tego, iż dana osoba będzie zdolna do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, czyli do legalnego zawarcia małżeństwa.

Bezpłodność stanie się argumentem do stwierdzenia nieważności, jeżeli fakt ten był znany już w czasie ślubu i został zatajony przed drugą osobą. Z punktu widzenia prawa kościelnego małżeństwo automatycznie zostało zawarte nieważnie, a jedna z osób dokonała oszustwa, wyłącznie w celu zawarcia małżeństwa.

Jeżeli bezpłodność została wykryta już po zawarciu małżeństwa, to w takim przypadku nie ma podstawy do "unieważnienia" związku małżeńskiego.

Czytaj dalej
  2987 odsłon
  0 komentarze

Osoba schizoidalna a nieważność małżeństwa

Osoba schizoidalna a nieważność małżeństwa Osoba schizoidalna a nieważność małżeństwa

Ślubując w kościele miłość i wierność drugiej osobie, zobowiązujemy się również do spełniania istotnych obowiązków małżeńskich. Przeszkodą w tym może być jednak np. osobowość schizoidalna.

Małżeństwo zobowiązuje dwie osoby do wierności, uczciwości i szeregu innych "procesów", składających się na budowanie rodziny. Po ślubie może się jednak okazać, że jeden z małżonków ostatecznie nie jest w stanie spełnić wielu warunków z powodów psychicznych.

Osobowość schizoidalna a "unieważnienie małżeństwa"

W przypadku małżeństwa z osobą, która zmaga się z zaburzeniami swojej osobowości, późniejszy proces kościelny może zakończyć się tzw. "unieważnieniem małżeństwa." Jednym z takich zaburzeń jest osobowość schizoidalna, oznaczającą spore komplikacje np. przy wspólnym przeżywaniu emocji i empatii.

Osoby z cechami schizoidalnymi mają ogromny problem z bliższym kontaktem z kimkolwiek. Często są bardzo tajemniczy, niekiedy dziwni oraz nietypowi, w niekorzystnym tego słowa znaczeniu. Zaburzona osobowość w stopniu schizoidalnym powoduje ograniczony do minimum kontakt z innymi ludźmi. Rzadko zatem dochodzi również do objawienia silnych emocji, gniewu, radości, w tym nikłego zainteresowania współżyciem. Stają się obojętni, bez konieczności przywiązywania się do drugiej osoby. Oznacza to, że nawet jeśli osoba schizoidalna wzięła ślub kościelny, to ostatecznie i tak nie jest w stanie podjąć istotnych obowiązków małżeńskich, co wiąże się z nieważnością ślubu, ponieważ nie dochodzi do głębokich relacji ze współmałżonkiem.

  1359 odsłon
  0 komentarze

Czy anoreksja może być przyczyną nieważności małżeństwa?

Czy anoreksja może być przyczyną nieważności małżeństwa? Czy anoreksja może być przyczyną nieważności małżeństwa?

Powodów nieważności małżeństwa kościelnego jest możliwych dość dużo. Niektórzy zadają sobie pytanie, czy anoreksja także może się do tego przyczynić.

Anoreksja jest chorobą - to zaburzenie dotyczące odżywania, które dotyka przede wszystkim kobiety w młodym wieku. Jadłowstręt psychiczny odznacza się niechęcią do przyjmowania pokarmów, bądź też spożywania go w niewystarczających ilościach, co powoduje nadmierny spadek wagi i systematyczne pogorszenie kondycji całego organizmu, zarówno fizycznej, jak i psychicznej.

Osoba z tym zaburzeniem często nie widzi problemu niedowagi twierdząc, że wszystko jest w porządku. Odczuwa natomiast strach przed przytyciem, ale też i odrzuca wszelką chęć pomocy.

Czy anoreksja może doprowadzić do rozwodu kościelnego?

Zdarzają się przypadki spraw związanych z anoreksją i tym, czy można to uznać za argument w sądzie kościelnym. Tak jak wiele innych sytuacji, tak i ta nie jest bezpośrednio uwzględniona w prawie kanonicznym, natomiast działanie anoreksji może prowadzić do innych problemów.

Mianowicie chodzi o niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, z którymi wyniszczona osoba z anoreksją faktycznie może mieć kłopot. Ponadto choroba przyczynia się do różnych zachowań, niekoniecznie mających coś wspólnego z dojrzałością, co także jest uwzględnione w prawie kanonicznym. Na koniec, niedojrzała osoba prawdopodobnie nie będzie w stanie wychowywać dziecka i spełniać się w roli matki, albo ojca.

Czytaj dalej
  945 odsłon
  0 komentarze

Posługa adwokata kościelnego - charakter praw i obowiązków

Posługa adwokata kościelnego - charakter praw i obowiązków Posługa adwokata kościelnego - charakter praw i obowiązków

Podstawowym zagadnieniem do analiz dotyczących instytucji adwokata kościelnego, jego zadań oraz sposobu ich pełnienia jest wyjście od etymologii sława adwokat oraz litery i ducha prawa kanonicznego.

Należy wyraźnie podkreślić, że adwokat kościelny w Sądzie kościelnym asystuje stronie prowadząc spór. Nie występuje jednak w jej imieniu. W sądzie kościelnym adwokat kanoniczny jest tylko rzecznikiem strony. W szerokiej literaturze przedmiotu zakazuje się i przestrzega adwokatów kościelnych przed prokurowaniem, doradzaniem wiernym, przedstawiania linii zaskarżenia sakramentu małżeństwa. Dlatego też działalność doradcza traktowana jest jest jako aktywność niezgodna z literą prawa oraz pozostająca w kontrze do posługi adwokata kanonicznego w Kościele.   

Zarówno KPK, jak i Instrukcja Procesowa Dignitas Connubii zabraniają adwokatom kościelnym podejmowania określonych działań, niezgodnych z charakterem sprawowanych przez nich funkcji. Zakaz zawarty tak w KPK, jak i w Instrukcji Procesowej Dignitas Connubii, dotyczy układania się ze stroną (lub stronami) o wygórowane wynagrodzenie, przy czym układ taki jest nieważny (kan. 1488 § 1 KPK i art. 110, n. 2 Instrukcji), sprzeniewierzenia się̨ urzędowi przez przyjmowanie podarunków lub składanych obietnic albo z innego motywu (kan. 1489 KPK i art. 110, n. 3 Instrukcji), wydobywania sprawy z właściwych trybunałów, by korzystniej została rozstrzygnięta przed innymi (kan. 1488 § 1 KPK i art. 110, n. 4 Instrukcji)

Ponadto Instrukcja zakazuje adwokatowi kościelnemu zrzeczenia się - podczas trwania sprawy - mandatu bez słusznej przyczyny (art. 110, n. 4). Dokument zawiera również normę generalną, w myśl której adwokaci i pełnomocnicy, którzy wykroczyliby przeciwko powierzonemu im urzędowi, powinni być ukarani stosownie do przepisów prawa karnego (art. 111 § 1 KPK).

Papież Jan Paweł II, w wystąpieniu z dnia 28 stycznia 1982 roku, zwracając uwagę na wykonywanie doniosłej misji przez sędziów rotalnych zaznaczył, że za trudne uważa także zadanie adwokatów kościelnych, jako ich współpracowników. Świadczą̨ oni swoim klientom najlepszą pomoc na tyle, na ile czynią wysiłek pozostawania w obszarze prawdy, miłości Kościoła i miłości Boga. Mając zaś na względzie całokształt życia rodzinnego, Ojciec Święty wyraził życzenie, by adwokaci kościelni zawsze aktywnie współpracowali dla dobra instytucji rodziny. Aktywność ta powinna być służbą Kościołowi i dlatego jest postrzegana jako posługa kościelna.

Gdy chodzi o obowiązki adwokata, to w pierwszym rzędzie należy do nich uczciwe prowadzenie sprawy klienta, co pośrednio wynika z kan. 1490 KPK. Natomiast Instrukcja expressis verbis zobowiązuje adwokata kościelnego do obrony - zgodnie z charakterem urzędu - praw strony oraz zachowania tajemnicy tegoż urzędu (art. 104 § 1). Powinnością pełniącego posługę obrońcy jest następnie okazywanie szacunku i posłuszeństwa trybunałowi; uchybienia adwokata kościelnego w tym zakresie uprawniają sędziego do zawieszenia go w wykonywaniu swojej funkcji w trybunałach kościelnych (kan. 1470 § 2 KPK).

Co się tyczy uprawnień adwokata kościelnego, to należy wymienić: 1) prawo do obecności podczas przesłuchania stron, świadków i biegłych (kan. 1678 § 1, n. 1 KPK); 2) prawo do stawiania pytań świadkom, lecz za pośrednictwem sędziego, chyba że prawo partykularne stanowi inaczej (kan. 1561 KPK); 3) prawo do przeglądania akt sądowych, nawet jeszcze przed ich publikacją, i zapoznania się̨ z dowodami przedłożonymi przez strony (kan. 1678 § 1, n. 2 KPK); 4) prawo do przeglądania akt, które nie są̨ im jeszcze znane, i otrzymania odpisów akt sprawy podczas publikacji akt (kan. 1598 § 1 KPK i art. 235 § 1 Instrukcji); 5) prawo do zapoznania się - podczas publikacji akt - z aktami, których utajnienie przed stronami sędzia uzna za konieczne dla uniknięcia poważnego niebezpieczeństwa, po uprzednim złożeniu przysięgi lub przyrzeczenia zachowania tajemnicy (art. 234 Instrukcji); 6) prawo do przedłożenia na piśmie obrony (kan. 1601 KPK i art. 240 § 1 Instrukcji); 7) prawo do repliki na głos adwokata strony przeciwnej lub obrońcy węzła małżeńskiego.  

Zawsze należy pamiętać, że zadaniem tak sędziego, jak i stron procesowych oraz ich adwokatów podczas procesu jest odtwarzanie, przypominanie faktów, a nie ich tworzenie i doradzanie, co mają robić i mówić w procesie o stwierdzenie nieważności sakramentalnego małżeństwa.

Jak wykazano powyżej, w sposób enumeratywny i taksatywny, prawodawca kościelny w żadnym przepisie kodeksowym nie tylko nie wskazuje doradztwa jako przejaw aktywności adwokatów kościelnych, ale i zakazuje adwokatom kościelnym podejmowania określonych działań doradczych, niezgodnych z charakterem sprawowanych przez nich funkcji.

Na koniec wypada zwrócić uwagę, że Sądy kościelne wyraźnie przestrzegają petentów (wiernych) przed szukaniem pomocy w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa u osób lub kancelarii ogłaszających się w prasie lub za pośrednictwem internetu. Osoby te zwykle nie mają żadnych uprawnień do występowania w sądach kościelnych jako adwokaci kościelni. W większości przypadków nie dysponują też one wystarczającą wiedzą i wykształceniem z zakresu prawa kanonicznego. Żądając bezpodstawnie bardzo wysokich opłat za swoje usługi, niejednokrotnie nieuczciwie wykorzystują czyjeś szczere pragnienie rozwiązania trudnych spraw. Praktyka sądowa wskazuje zresztą też na to, że tego rodzaju „pomoc” i „doradztwo” nie na wiele się przydaje, a uciekanie się do proponowanych przez takie osoby środków rodzi uzasadnione podejrzenia o chęć nieuczciwego osiągnięcia pożądanego wyroku. Niestety w obowiązującym stanie prawny nazwa „adwokat kościelny” nie podlega ochronie prawnej w przeciwieństwie do nazwy zawodu „adwokat” w rozumieniu ustawy  dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze. Ponadto zgodnie z treścią przepisu art. 61 § 1 Kodeksu wykroczeń karalne jest wprowadzanie innych osób w błąd poprzez przypisywanie sobie stanowiska, tytułu lub stopnia, którego się nie posiada, a także karalne jest publiczne używanie lub noszenie odznaczenia, odznaki, stroju lub munduru, do których nie ma prawa. Dlatego coraz częściej wykorzystuje się tę lukę w prawie i w efekcie spotkać można w przestrzeni publicznej samozwańczych tzw. „adwokatów kościelnych” zajmujących się doradztwem, co jak wskazano powyżej nie ma nic wspólnego z autentycznym i zgodnym z przepisami prawa kanonicznego wykonywaniem posługi w Kościele.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić iż chcąc zachować najwyższe standardy pracy, ale przede wszystkim spełniając kryteria prawodawcy kościelnego, adwokat kościelny w swojej praktyce nie może doradzać petentom.

W przeciwnym razie naraziłby się na odpowiedzialność karno-dyscyplinarną z konsekwencją pozbawienia wykonywania swojej funkcji.

  1164 odsłon
  0 komentarze

Stwierdzenie nieważności małżeństwa przez urojenia i paranoję?

Stwierdzenie nieważności małżeństwa przez paranoję Stwierdzenie nieważności małżeństwa przez paranoję

Paranoja jest jednym z zaburzeń, szkodzących we wzajemnym funkcjonowaniu. Czy osobowość paranoiczna może być przyczyną do nieważności małżeństwa kościelnego?

W momencie zawierania małżeństwa obie strony przyjmują budowanie relacji na zdrowych warunkach, w zgodzie z prawem kościelnym. Niemniej są przypadki, że niektóre osoby mają w znacznym stopniu zaburzoną swoją osobowość, nie będąc w stanie tworzyć rodziny.

Czy osobowość paranoiczna to powód do nieważności małżeństwa?

Osobowość paranoiczna to problem z zakresu zaburzeń osobowości. Ukazuje się ona w charakterze sporej patologii myślowej. Osoba jest najczęściej oderwana od rzeczywistości, nie potrafi logicznie myśleć i nie przyjmuje żadnych faktów do świadomości, lub też nie potrafi odpowiednio przetworzyć dochodzących do niej wiadomości. Do tego należy dodać widzenie rzeczy lub osób, których w rzeczywistości nie ma, będąc cały czas przestraszonym, co jeszcze bardziej potęguje niezdrowe funkcjonowanie.

Osoby paranoidalne z reguły same nie zgłaszają się pomoc, bo zwyczajnie problemu żadnego nie są w stanie dojrzeć i to rodziny szukają rozwiązania. Często też przez osobę z zaburzeniami paranoidalnymi dochodzi do rozbicia relacji między partnerami.

Jakie cechy wskazują na paranoję, czy urojenia?

Samo stwierdzenie zaburzeń paranoicznych nie musi oznaczać automatycznie nieważności małżeństwa. Zakres zachowań czy cech osobowości musi mieć znaczny wpływ na niezdolność do budowania rodziny i związku małżeńskiego, a więc bycia w sprzeczności z prawem kanonicznym.

Czytaj dalej
  1164 odsłon
  0 komentarze

Przemoc w rodzinie a nieważność małżeństwa

Przemoc w rodzinie a nieważność małżeństwa Przemoc w rodzinie a nieważność małżeństwa

Przemoc w rodzinie to silny uszczerbek na zdrowiu psychicznym i fizycznym. Czy ten proceder może być uwzględniony, aby stwierdzić nieważność małżeństwa kościelnego?

W przypadku ślubu cywilnego, osoby w związku z przemocą rodzinną mogą liczyć na pozytywny dla siebie rozwój sprawy i rozwód cywilny, wraz z orzeczeniem o winie drugiej strony. Pojawiają się zatem pytania, czy możliwe jest to także w sytuacji ślubu kościelnego.

Przemoc w rodzinie przyczyną nieważności małżeństwa?

Takie rodzaje sytuacji skłaniają do wzięcia pod uwagę wszystkich zachowań winnego, czyli sprawcy przemocy, aby móc ocenić jego osobowość.

Zazwyczaj sprawcy są szerzej powiązani z problemami natury zaburzeń osobowości, uniemożliwiających poprawne prowadzenie relacji z innymi osobami, bez wzniecania agresji, czy innych impulsywnych zachowań, szkodzących w kontaktach z ludźmi.

Przemoc domowa to grupa zachowań, w których dana osoba nie potrafi panować na swoimi emocjami. Nie ma zatem możliwości, aby była w stanie prawidłowo prowadzić życie w związku i tym samym spełniać każde istotne obowiązki małżeńskie, jakie są uwzględniane w prawie kanonicznym.

Czytaj dalej
  967 odsłon
  0 komentarze

Stwierdzenie nieważności małżeństwa z powodu lękliwości?

Stwierdzenie nieważności małżeństwa z powodu lękliwości? Stwierdzenie nieważności małżeństwa z powodu lękliwości?

Zaburzenie osobowości w postaci lękliwości jest dokuczającym problemem stresu, niepokoju oraz ciągłego napięcia. Czy tego rodzaju zachowania mogą być podstawą do nieważności małżeństwa?

Lękliwość pojawia się często m.in. z poczucia braku akceptacji samego siebie, niepewności i niechęci do relacji z innymi osobami. Unikanie kontaktów społecznych oraz zawodowych pochodzi z obawy przed krytyką, czy też odrzuceniem przez innych ludzi. Taki stan rzeczy wynika też niekiedy z nadmiernej wrażliwości na ewentualną krytykę i strachem przez odrzuceniem. Problemem mogą być nawet żarty, odbierane jako ściśle personalne uwagi.

Czy lękliwość może doprowadzić do rozwodu kościelnego?

Osoby z tego rodzaju zaburzeniami czują niepokój, są przekonane o swojej nieatrakcyjności i niższości w społeczeństwie. Z obawy przed krytyką celowo ogranicza się wiele aspektów funkcjonowania w życiu, głównie polegających na maksymalnej redukcji kontaktów społecznych. Wszystko może również znacznie wpłynąć na relacje w małżeństwie, bowiem osoba lękliwa będzie miała kłopot z tworzeniem związku małżeńskiego i spełniać jego podstawowe obowiązki, jakie są wymienione w prawie kanonicznym. Brak wywiązywania się z obowiązków małżeńskich może skutkować nieważnością małżeństwa.

Zaburzenia często są brane pod uwagę w procesie kościelnym

Zaburzenia osobowości to częsty wątek, jaki zostaje podjęty w procesie kościelnym, mającym doprowadzić do rozwodu kościelnego. Zaburzenia osobowości mają bowiem realny wpływ na spełnianie istotnych obowiązków małżeńskich, a więc lękliwość również może się do tej grupy wpisywać. Oczywiście należy na podstawie tego udowodnić, że osoba z lękliwością faktycznie nie potrafi budować relacji małżeńskich.

Należy zatem zbadać i przeanalizować czas życia między małżonkami i określić, kiedy owa lękliwość się pojawiła i w jakim stopniu. Nie można jednak wszystkich problemów brać pod uwagę, ponieważ ewentualne lekkie niedomaganie nie zostanie uwzględnione przy decyzji sądu kościelnego.

  786 odsłon
  0 komentarze

Nieważność małżeństwa przez oszustwo finansowe?

Nieważność małżeństwa przez oszustwo finansowe? Nieważność małżeństwa przez oszustwo finansowe?

Nieważność małżeństwa kościelnego może zostać podjęta z różnych powodów. Czy możliwa jest taka sytuacja z uwagi na oszustwo finansowe?

Bardzo często osoby będące np. w narzeczeństwie, nie są w stanie zobaczyć u drugiej osoby jakichkolwiek wad i wynika to z oczywistego, całkowitego zaufania. Łatwowierność może jednak przynieść nieoczekiwane zdarzenia i doprowadzić chociażby do statusu ofiary oszustw finansowych.

Stwierdzenie nieważności małżeństwa i oszustwo finansowe

Jeśli chodzi o tego rodzaju kwestie, to należy wziąć pod uwagę prawo kanoniczne i tytuły dotyczące wprowadzenia w błąd. Chodzi o zawarcie małżeństwa m.in. na podstawie podstępu, który wychodzi na jaw dopiero w czasie późniejszym. Jeśli owy podstęp był celowy, z celem nakłonienia do zawarcia małżeństwa, a także w następstwie również jego zakłócenia, to takie małżeństwo może zostać uznane jako nieważne.

Są sytuacje, że jeden z partnerów wiąże się z osobą, która jest zadłużona i zwyczajnie ukryła fakt, iż np. wzięła kredyt, czy też ma do spłacenia środki po braniu udziału w grach hazardowych. Takie informacje oczywiście bardzo często istotnie niszczą relacje małżeńskie i jest to winą nieuczciwego małżonka, który w pełni świadomie wprowadził w błąd drugą stronę.

Podczas procesu kościelnego trzeba udowodnić fakt zatajenia prawdy, dotyczącej wyraźnych kłopotów finansowych i oczywiście dowody musi przedstawić strona poszkodowana.

Czytaj dalej
  1469 odsłon
  0 komentarze

In vitro oraz aborcja, a istotne obowiązki małżeńskie

In vitro oraz aborcja, a istotne obowiązki małżeńskie In vitro oraz aborcja, a istotne obowiązki małżeńskie

Prawo kanoniczne ma dość ściśle określony zakres praw oraz obowiązków. Zapytania mogą również dotyczyć in vitro i zakazu aborcji, w konfrontacji z istotnymi obowiązkami małżeńskimi.

Są to o tyle istotne tematy, bowiem powiązane z brakiem współżycia, stanowiący podstawę istotnych obowiązków małżeńskich w procesie o nieważność małżeństwa.

Przypomnijmy, że niespełnienie któregoś z istotnych obowiązków małżeńskich może być powodem do tzw. rozwodu kościelnego. Więcej o tym pisaliśmy na naszym blogu, w artykule - Istotne obowiązki małżeńskie. Jak to ma się do in vitro oraz aborcji?

In vitro oraz aborcja w prawie kanonicznym

Jednym z istotnych obowiązków małżeńskich jest dopełnienie małżeństwa w postaci zrodzenia oraz wychowania dzieci. Jest to zatem powiązane ze współżyciem seksualnym, a więc intymnymi relacjami między współmałżonkami, ale w sposób naturalny.

Niemożliwe z punktu prawa kanonicznego jest wchodzenie na drogę antykoncepcji, wykluczającej zrodzenie potomstwa oraz procedury rodzenia dzieci bez naturalnego procesu seksualnego, a więc np. przy pomocy in vitro, ponieważ jest to sprzeczne z nauką Kościoła.

Czytaj dalej
  1183 odsłon
  0 komentarze

Dyspensa papieska od zawartego małżeństwa, ale niedopełnionego

Dyspensa papieska Dyspensa papieska

Małżeństwo zawarte w Kościele to nierozerwalny związek kobiety i mężczyzny. Istnieją jednak przypadki, że z punktu widzenia prawa kanonicznego małżeństwo mogło zostać niedopełnione, czyli inaczej nieskonsumowane.

Niedopełnione małżeństwo daje podstawy do wystąpienia o tzw. dyspensę papieską, właśnie z wcześniej wymienionego powodu. Chodzi o niespełnienie istotnego obowiązku małżeństwa, w postaci braku zbliżenia seksualnego.

Taki przypadek określany jest jako małżeństwo zawarte, ale niedopełnione. Jak zatem uzyskać dyspensę papieską, a więc zakończenie małżeństwa?

Dyspensa papieska - co to jest?

Dyspensą papieską jest poluzowanie zasad związanych z prawem kościelnym, w zależności od danego przypadku.

Dyspensę może wydać organ odpowiadający władzy kościelnej, w granicach zapisanych w prawie kanonicznym. Ponadto taką decyzję może zaordynować podmiot specjalnie wskazany do spraw wydawania dyspensy, ale również zgodnie z istniejącym prawem, bądź też w ramach konkretnie określonych zasad.

Czytaj dalej
  1674 odsłon
  0 komentarze

Apostazja a ślub w kościele

Apostazja w Kościele katolickim Apostazja w Kościele katolickim

Apostazja jest oficjalnym odstępstwem od wiary, do którego dochodzi po spełnieniu odpowiedniej procedury. Czy wyklucza ona potem możliwość ślubu w kościele?

Dzisiaj apostazja jest równoznaczna z wystąpieniem z Kościoła katolickiego, skreśleniem wyznania, czy też zasad.

Apostazja w prawie kanonicznym

Zgodnie z kan. 751 prawa kanonicznego, apostazja jest porzuceniem wiary chrześcijańskiej i występuje na podstawie formalnych dokumentów, ustanowionych jako Dekret Ogólny Konferencji Episkopatu Polski.

Apostata zgodnie z dokumentami tego typu staje się osobą, która porzuciła wiarę chrześcijańską, przystępując jednocześnie do innej religii, bądź też będąc również poza innymi religiami.

Apostazja - jak dokonać?

W związku z apostazją należy złożyć oświadczenie woli o wystąpieniu z Kościoła. Pismo to trzeba dostarczyć na ręce proboszcza danej parafii i moc prawną ma wtedy, kiedy zainteresowana osoba jest pełnoletnia, ma zdolności do czynność prawnych i jest świadoma efektu takiego ruchu. Akceptowane jest jedynie pisemne oświadczenie w miejscu zamieszkania. Dokumentu nie można dostarczyć poprzez pocztę, drogę elektroniczną, ani na ręce urzędnika cywilnego. Pismo nie ma wówczas mocy prawnej.

Czytaj dalej
  5630 odsłon
  0 komentarze